Hasta/Yaralı Değerlendirmenin Amacı Nedir?
Hasta/yaralının değerlendirilmesi, hastanın o an ki durumunun tespit edilerek ilgili acil tıbbi müdahalenin yapılması ve ambulans hizmetlerinin etkin kullanılabilmesi için özellikle hastane öncesi acil sağlık çalışanları tarafından bilinmesi ve uygulanması gereken oldukça önemli bir konudur.
Hasta ve yaralıyı doğru değerlendirmek önemlidir. Çünkü yaptığınız doğru değerlendirme, doğru teşhisi, doğru teşhis ise doğru müdahaleyi sağlayacaktır. Hasta/yaralının doğru değerlendirilmesi, bilgi ve tecrübe gerektiren bir konudur.
Teorik olarak şu kavramları hatırlamakta fayda var;
1-Belirti: Hasta/yaralı tarafından dile getirilen şikâyetler olarak tanımlanır. Örneğin; Hastanın göğüs ağrısının olduğunu söylemesi belirtidir.
2-Bulgu: Sağlık personelinin hasta/yaralıyı muayene ederek elde ettiği verilerdir. Sağlık personeli bu verileri; inspeksiyon(gözle muayene), palpasyon(elle muayene),oskültasyon (dinleyerek muayene) ya da çeşitli araç gereç kullanarak elde eder. Örneğin; Göğüs ağrısı olduğunu söyleyen bir hastanın dolaşım ve solunum sayısına, EKG Cihazı yardımıyla kalp ritmine bakılması gibi. Hasta/yaralıda bakılması gereken yaşamsal bulgular; Bilinç durumu, nabız, solunum, kan basıncı ve deri rengidir.
3-Teşhis/Tanı: Belirti ve bulgular ile birlikte hasta/yaralının öyküsünün de alınmasıyla bir sonuç çıkarılmasıdır. Hasta/yaralının rahatsızlığının adı koyulması işlemine teşhis ya da tanı denir. Örneğin; Göğüs ağrısı olduğunu söyleyen bir hastanın, EKG cihazına bağlanması ve ritm analizinde ST elevasyonu görülmesiyle hastanın MI (kalp krizi) geçirdiğine karar verilmesi gibi.
4-Tedavi: Tanı koyulan bir hasta/yaralıya yapılacak müdahalenin planlanıp uygulanması aşamasına denir.
Hastane öncesi acil sağlık hizmetleri çalışanları olarak bizlerin, hasta/yaralıyı değerlendirme amaçları şunlardır:
KKM Çalışanın, hastayı dinleyerek ve gerekli soruları sorarak hastanın ambulans ihtiyacı olup olmadığına karar verebilmesi
Olay yerinde güvenliği sağlamak; kendi güvenliğimiz, olay yeri güvenliği ve hasta/yaralının güvenliği
Yaşamsal fonksiyonları belirlemek
Belirti ve bulguları ayırt etmek
Durumun ciddiyetini belirlemek; hastalık ya da yaralanmanın ciddiyetini belirlemek
Müdahale önceliği belirlemek; durumun ciddiyetine göre öncelikli müdahaleyi yapmak
Hızlı ve doğru müdahaleyi yapmak
Hasta/yaralının uygun sağlık kuruluşuna naklini sağlamaktır.
***Bu yazı Habip GOSTAK tarafından hazırlanmıştır. Kaynak göstermek şartıyla herhangi bir yayın organında yayınlanabilir, mesleki eğitim ve sunumlarda kullanılabilir. Beğendiğiniz yazıları sosyal ortamlarda paylaşabilir, öneri ve şikayetlerinizi tarafımıza ulaştırabilirsiniz.